Rzeczoznawca - wykorzystując wiedzę i umiejętności, dokonuje w swojej specjalności fachowej oceny rzeczy, zjawisk, zachowań, zdarzeń, przy użyciu różnorodnych metod i dostępnego sprzętu, w formie ekspertyz umożliwiających zleceniodawcom (osobom fizycznym i prawnym, takim jak: zakład ubezpieczeń, sąd, organizacja konsumencka, przedsiębiorstwo handlowe, przewoźnik, cech rzemieślniczy) podjęcie właściwych decyzji.
Zadania zawodowe:
W zależności od dziedziny w jakiej działa rzeczoznawca zadania zawodowe mogą się różnić i należeć do nich mogą:- badanie przedstawionego do ekspertyzy przedmiotu, przy użyciu miar i wag bądź też analizy fizycznej lub chemicznej;
- porównywanie cech badanego przedmiotu z cechami uznawanymi za wzorcowe, np. z warunkami technicznymi odbioru, normami jakościowymi; ocena, w jakiej mierze zróżnicowanie tych cech w stosunku do wzorcowych wpływa na jakość przedmiotu i ewentualnie dyskwalifikuje jego wartość;
- określanie wad ukrytych przedmiotu, które spowodowały lub mogą spowodować przedwczesne jego zużycie czy też wypadek;
- ocena wpływu stopnia fachowości pracownika na jakość wytwarzanego przez niego przedmiotu lub prawidłowość wykonania usługi;
- ocena autentyczności, autorstwa, okresu powstania czy wartości artystycznej dzieł sztuki, przedmiotów zabytkowych itp.;
- określanie na podstawie cenników, własnej wiedzy, doświadczenia i intuicji wartości danego przedmiotu;
- przeprowadzanie oględzin miejsca wypadku oraz dokonywanie wszelkich niezbędnych pomiarów i badań a także zbieranie informacji dotyczących okoliczności i przebiegu wypadku;
- przeprowadzanie rekonstrukcji zdarzeń;
- badanie reakcji i zachowań sprawców wypadku pod kątem ich fachowości, stanu zdrowia itp.;
- ustalanie przyczyn wypadku;
- opracowywanie pisemnej opinii na badany temat i dostarczanie jej zleceniodawcy;
- aktualizowanie swojej wiedzy w zakresie zmieniających się wzorców, norm, technologii badań oraz służących tym celom urządzeń.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie:
Do pracy w zawodzie rzeczoznawca majątkowy wymagane są specjalne uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, nadawane przez Ministra Inwestycji i Rozwoju. Dokumentem potwierdzającym nadanie uprawnień zawodowych jest świadectwo nadania uprawnień zawodowych i uzyskania tytułu zawodowego „rzeczoznawca majątkowy". Praktyka zawodowa dla kandydatów na rzeczoznawców majątkowych nie może trwać krócej niż 6 miesięcy.Uprawnienia rzeczoznawcom komunikacyjnym (samochodowym) nadaje m. in. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rzeczoznawców Techniki Motoryzacyjnej i Ruchu Drogowego "AUTO-CONSULTING". Każdy z rzeczoznawców Stowarzyszenia poza legitymowaniem się odpowiednio długim stażem pracy związanym z motoryzacją, kierunkowym wykształceniem, musi ukończyć kurs zakończony egzaminem.
Dodatkowym warunkiem podjęcia pracy w zawodzie rzeczoznawcy jest także niekaralność.
Wymagania psychofizyczne:
Najważniejszymi wymaganiami psychologicznymi w pracy rzeczoznawcy jest niezależność własnych opinii niezbędna przy wydawaniu ekspertyz. Poza tym, specyfika pracy pociąga za sobą często konieczność podejmowania szybkich i trafnych decyzji, dlatego ważne jest także zdecydowanie i duże poczucie odpowiedzialności. Natomiast konieczność przestrzegania określonych procedur powoduje, iż niezbędne są takie cechy, jak: wytrwałość, cierpliwość, dokładność oraz zdolność koncentracji uwagi. Ważne cechy to także: dobra pamięć, spostrzegawczość, a nawet wyobraźnia i myślenie twórcze pozwalające na dostrzeganie nowych, nietypowych rozwiązań. W zawodzie rzeczoznawcy ważne są też określone zdolności i sprawności, m.in.: umiejętność logicznego myślenia oraz związane z tym dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych i wyciąganie odpowiednich wniosków na podstawie zebranego materiału. Sporządzanie ekspertyz specjalistycznych wymaga łatwości wypowiadania się w mowie i w piśmie. Wielość i różnorodność specjalizacji w zawodzie rzeczoznawcy powoduje, że trudno jest jednoznacznie stwierdzić, które cechy fizyczne są szczególnie istotne przy wykonywaniu tego zawodu. Niewątpliwie ważna jest ogólna sprawność fizyczna. Cechą bezwzględnie konieczną w tym zawodzie jest duża sprawność narządu wzroku. Często konieczna jest zdolność odróżniania kolorów i rozróżniania barw, a także koordynacja wzrokowo-ruchowa.Wymagany jest nieustanny rozwój zawodowy.
Przeciwwskazania do wykonywania zawodu:
Możliwe jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Warunkiem niezbędnym jest identyfikacja indywidualnych barier i dostosowanie technicznych i organizacyjnych warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób:- z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych (05-R), która nie wyklucza stania i chodzenia z uwagi na pracę w terenie, podczas oględzin nieruchomości (bariery architektoniczne),
- z niewielką dysfunkcją kończyn górnych (05-R),
- z nieznaczną dysfunkcją narządu wzroku (04-O), jeżeli wada jest skorygowana przez zastosowanie odpowiednich szkieł optycznych lub soczewek kontaktowych (zaleca się również zastosowanie oprogramowania powiększającego litery i grafikę oraz doświetlenie stanowiska pracy),
- z zaburzeniami słuchu (03-L), które mogą być skorygowane aparatem słuchowym, tak aby możliwa była komunikacja werbalna z klientami.
Możliwości i szanse zatrudnienia:
Potencjalne miejsca pracy dla rzeczoznawców koncentrują się szczególnie w dużych aglomeracjach.W zależności od specjalizacji rzeczoznawcy zatrudniani mogą być przez różne instytucje, np. firmy ubezpieczeniowe, prokuraturę, sądy, policję, firmy prywatne i stowarzyszenia zrzeszające rzeczoznawców.
Szkoły:
Podstawowym warunkiem, koniecznym do podjęcia pracy w zawodzie, jest posiadanie licencji rzeczoznawcy o określonej specjalności. Od przyszłych rzeczoznawców wymagane jest wykształcenie wyższe, często techniczne. Muszą również ukończyć studia podyplomowe lub kursy z zakresu rzeczoznawstwa w określonej dziedzinie. Dopiero po ukończeniu studiów wyższych, kursów dla rzeczoznawców danej specjalności, odbyciu praktyki w charakterze asystenta rzeczoznawcy oraz zdaniu egzaminu państwowego można starać się o uzyskanie licencji rzeczoznawcy danej specjalizacji.Uprawnienia rzeczoznawcy zdobyć można nawet wtedy, gdy posiada się inny zawód i pracuje w innej branży. W takim przypadku praca w tym zawodzie traktowana może być jako praca dodatkowa.
Kursy organizują różne podmioty szkolące, w zależności od obszaru objętego rzeczoznawstwem – i tak kurs na rzeczoznawcę samochodowego organizuje:
Instytut Techniki Motoryzacyjnej
ul. Bolesława Chrobrego 13, 58-300 Wałbrzych
tel. 74 666 69 69
www: http://www.biegli.com
zaś na np. rzeczoznawcę kosztorysowego:
Stowarzyszenie Kosztorysantów Budowlanych
ul. Nowogrodzka 31 lok. 327, 00-511 Warszawa
tel. 22 826 15 67
www: http://www.kosztorysowanie.pl
Dane kontaktowe:
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W ŁODZICentrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Łodzi
ul. Wólczańska 49, 90-608 Łódź,
tel. 42 66 30 255, 66 30 273
e-mail: centrum@wup.lodz.pl
