Nauczyciel religii (katecheta) prowadzi zajęcia dydaktyczno-wychowawcze nauczając religii w rożnych typach szkół: podstawowych oraz ponadpodstawowych, dbając, aby uczniowie nabyli wiedzę i umiejętności określone w podstawach programowych poszczególnych typach szkół.
Zadania zawodowe:
- wyposażanie uczniów w wiedzę ogólną z zakresu podstaw teologii, zasad i systemu wartości wyznawanej religii, jej rozwoju i historii oraz problemów moralnych stojących przed współczesnym człowiekiem,
- kształtowanie u uczniów podstawowych umiejętności intelektualnych i praktycznych określonych w minimum programowym,
- realizowanie programów nauczania religii według zasad współczesnej dydaktyki i z zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania i środków dydaktycznych,
- aktualizowanie treści kształcenia w związku z rozwojem nauk teologicznych,
- udoskonalanie metod oraz treści nauczania i wychowania,
- poszerzanie i aktualizowanie wiedzy własnej z zakresu nauczanego przedmiotu, wiedzy psychopedagogicznej, podwyższanie swoich kwalifikacji poprzez udział w różnych formach doskonalenia,
- reagowanie na zjawiska patologiczne w rodzinie i środowisku ucznia i współdziałanie z instytucjami opieki i ochrony praw dziecka,
- dbanie o program nauczania, aby uwzględniał wartości chrześcijańskie, tradycje narodowe i religijne,
- realizowanie założeń polityki edukacyjnej państwa, znajomość prawa oświatowego, prawa pracy oraz ich przestrzeganie.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie:
Katecheta to osoba, która posiada odpowiednie kwalifikacje, opisane w Porozumieniu pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski oraz Ministrem Edukacji Narodowej w sprawie kwalifikacji zawodowych wymaganych od nauczycieli religii (Dz. Urz. MEN.2019. 9). Kwalifikacje są zróżnicowane w zależności od poziomu szkoły, w której uczyć ma katecheta. Aby uczyć religii w szkole podstawowej i branżowej I stopnia trzeba ukończyć: studia I stopnia z teologii bądź uzyskać tytuł zawodowy licencjata w kolegium teologicznym lub uczelni prowadzonej przez kościół katolicki lub katolickim wydziale teologicznym uczelni publicznej i mieć przygotowanie pedagogiczne do uczenia religii, lub ukończyć kolegium teologiczne i mieć przygotowanie pedagogiczne do nauczania religii, lub być alumnem wyższego seminarium duchownego po ukończeniu 4. roku lub być studentem studiów wyższych teologicznych po ukończeniu 4. roku, lub spełniać kwalifikacje przewidziane dla liceów. Aby uczyć religii w liceach ogólnokształcących, technikach i branżowych szkołach II stopnia, z wyjątkiem specjalnych, należy: ukończyć studia II stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku teologia w uczelni prowadzonej przez Kościół katolicki albo w uczelni publicznej prowadzącej kształcenie w zakresie teologii katolickiej oraz posiadać przygotowanie pedagogiczne do nauczania religii, lub ukończyć studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku innym niż teologia oraz ukończyć podyplomowe studia teologiczno-katechetyczne, być księdzem, który ukończył wyższe diecezjalne lub zakonne seminarium duchowne i legitymuje się dyplomem lub zaświadczeniem ukończenia seminarium oraz posiada przygotowanie pedagogiczne do nauczania religii, być alumnem wyższego seminarium duchownego po ukończeniu piątego roku studiów. Katecheta świecki ma zatem takie drogi zawodu: studia teologiczne bądź kolegium lub studia podyplomowe. To jednak nie wszystko. Samo zdobycie uprawnień nie wystarczy, bo każdy katecheta jest imiennie kierowany do placówki przez biskupa diecezjalnego (jest to tzw. misja kanonicza nauczyciela religii). Oznacza to, że to katecheta jest kierowany do szkoły i dopiero wtedy może być zatrudniony przez dyrektora szkoły (nie odwrotnie). Sposób zdobycia skierowania jest ustalany wewnętrznie przez związek wyznaniowy. W Kościele Katolickim najczęściej skierowanie jest wydawane przez wydziały Katechetyczne Kurii Diecezjalnych po otrzymaniu prośby o skierowanie do nauczania religii, opatrzone pieczęcią księdza proboszcza. Do prośby przyszły katecheta dołącza poświadczenia kwalifikacji i CV. Skierowanie może być wydane na czas nieokreślony, określony lub na zastępstwo.
Wymagania psychofizyczne:
Nauczyciel religii musi prowadzić moralne życie, zgodne z zasadami głoszonymi przez kościół (nie naruszać dyscypliny kościelnej, nie podejmować czynów niezgodnych z moralnością i obyczajami katolickimi bądź niezgodnych doktrynalnie z nauką Kościoła). Idealnie nadają się do tego zawodu ludzie z charyzmą, potrafiący zbudować swój autorytet w grupie. Wykonywanie tego zawodu wiąże się z pewnymi wymaganiami wobec osoby go wykonującej, a w szczególności kierowaniem się zasadami etyki zawodowej nie tylko w godzinach pracy, ale i poza nimi. Nauczyciele obdarzani są zaufaniem przez społeczeństwo, zatem ich powinnością jest wypełnianie przyjętej roli w sposób szczególnie staranny. Osoba na stanowisko nauczyciela religii musi mieć odpowiednie podejście do dzieci czy młodzieży, nie być nigdy karana, być cierpliwa i umiejętnie przekazywać swoją wiedzę. Powinna być wzorem do naśladowania dla uczniów, tak więc nauczyciel musi być osobą schludną, rzeczową, konkretną, ale też doskonale komunikować się z każdym uczniem. Musi być osobą pełną empatii.
Przeciwwskazania do wykonywania zawodu:
Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu nauczyciela religii są znacznego stopnia dysfunkcje w zakresie narządu słuchu, które nie mogą być skorygowane aparatem słuchowym. Charakter pracy, a przede wszystkim kontakty interpersonalne, powodują, że znaczące wady wymowy mogą stanowić również ograniczenie w pracy w tym zawodzie. Nauczyciel religii nie powinien mieć skłonności do agresji ani chorób nerwowych, czy tym bardziej psychicznych.
Możliwości i szanse zatrudnienia:
Nauczyciel religii może szukać zatrudnienia w placówkach edukacyjnych na różnym szczeblu oświaty - szkołach podstawowych, szkołach branżowych, technikach, liceach, szkołach policealnych lub jako wykładowca na wyższych uczelniach.
Szkoły:
Uniwersytet Opolski
Wydział Teologicznyul. Drzymały 1a, 45-342 Opole
tel. 77 442 37 67
e-mail: dziekanatwt@uni.opole.pl
www.wt.uni.opole.pl
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Wydział Teologicznyul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa
tel. 22 561 88 56
e-mail: wtdz@uksw.edu.pl
www.teologia.uksw.edu.pl
Uniwersytet Śląski
Wydział Teologicznyul. Jordana 18, 40-042 Katowice
tel. 32 356 90 54
e-mail: dziekanat@wtl.us.edu.pl
https://us.edu.pl/wydzial/wtl
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Wydział TeologiiAl. Racławickie 14, 20-950 Lublin
tel. 81 445 38 41
e-mail: wt@kul.pl
www.kul.pl/wydzial-teologii,16.html
Uniwersytet w Toruniu
Wydział Teologicznyul. Gagarina 37, 87-100 Toruń
tel. 56 611 49 90
e-mail: teologia@umk.pl
www.teologia.umk.pl
Dane kontaktowe:
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W ŁODZI
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Łodzi
Oddział w Piotrkowie Trybunalskim
ul. Wojska Polskiego 2, 97-300 Piotrków Trybunalski
tel. 44 649 60 87, 44 647 74 01
e-mail: cizpt@wup.lodz.pl