Często zadawane pytania - Działanie FELD.07.09 (003/24)

Biorąc pod uwagę planowany termin rozstrzygnięcia naboru oraz okres potrzebny na przeprowadzenie procesu związanego z podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu, w naszej ocenie optymalnym terminem rozpoczęcia realizacji projektu jest połowa roku 2025. Oczywiście ostateczna decyzja w tym zakresie leży po stronie Beneficjenta.
Aby wydatki związane z cross-financingiem zostały zaliczone do limitu kosztów bezpośrednich przeznaczonych na realizację usług społecznych, muszą zostać poniesione na przedsięwzięcia ściśle związane z realizacją tych usług, np. dostosowanie pomieszczenia CUS na Klub Seniora. W tym kontekście koszty związane z pracami adaptacyjnymi siedziby CUS, w tym m.in. na dostępność, są związane z funkcjonowaniem instytucji i nie będą zaliczone do ww. limitu.

Jednocześnie przypominamy, że co do zasady przedmiotem planowanego naboru nie jest budowa, przebudowa czy rozbudowa infrastruktury. Wykonywanie wszelkich prac remontowo-budowlanych może zostać uznane za kwalifikowalne pod warunkiem, że są konieczne do osiągnięcia celów projektu oraz racjonalne i efektywne w stosunku do zakresu planowanych w projekcie działań. Należy również pamiętać, że do limitu cross-financingu należy wliczyć sumę kosztów bezpośrednich, oznaczonych jako koszty mieszczące się w limicie cross-financingu oraz naliczonych od nich, zgodnie z przyjętą stawka ryczałtową, kosztów pośrednich.
Przekształcenie OPS w CUS ma nastąpić zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych. To gmina przekształcająca OPS w CUS decyduje o kadrze zatrudnionej w nowopowstałym podmiocie na podstawie ww. ustawy.
W ramach projektu można utworzyć centrum integracji społecznej (CIS) na warunkach i zasadach określonych w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym.
Jeżeli w projekcie nie zostaną ujęte koszty związane z rozbudową infrastruktury siedziby CUS oraz koszty związane z jej utrzymaniem, nie ma przeciwskazań do wykorzystania pomieszczeń CUS poza jego godzinami funkcjonowania na inne cele. Jeżeli zaś takie koszty wystąpią, należy przyjąć proporcjonalne pokrycie wydatków w projekcie i działania poza projektem, a w przypadku odpłatnego wynajmowanie siedziby CUS poza godzinami jego funkcjonowania na inne działalności, może wiązać się to z pomocą publiczną / pomocą de minimis.
Co do zasady przedmiotem planowanego naboru nie jest budowa, przebudowa czy rozbudowa infrastruktury.
Wykonywanie wszelkich prac remontowo-budowlanych może zostać uznane za kwalifikowalne pod warunkiem, że są konieczne do osiągnięcia celów projektu oraz racjonalne i efektywne w stosunku do zakresu planowanych w projekcie działań. Koszty te w szczególności dotyczyć mogą adaptacji oraz prac remontowych związanych z dostosowaniem nieruchomości lub pomieszczeń do nowej funkcji (np. wykonanie podjazdu do budynku, zainstalowanie windy w budynku, renowacja budynku lub pomieszczeń, prace adaptacyjne w budynku lub pomieszczeniach).
Prace te powinny spełniać zasady dostępności określone w Załączniku nr 2 do Wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027.

Wydatki w ramach cross-financingu, nie mogą łącznie przekroczyć 30% finansowania unijnego w ramach projektu.
Wsparcie w postaci rehabilitacji i fizjoterapii jest możliwe do realizacji tylko jako element:
  • specjalistycznych usług opiekuńczych, w zakresie nieobjętym przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub
  • usług w ramach opieki paliatywnej i hospicyjnej realizowanych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej na warunkach określonych w tym rozporządzeniu, lub
  • usług w ramach opieki geriatrycznej świadczonej w miejscu zamieszkania w ramach kompleksowego wsparcia geriatrycznego.
W ramach projektu możliwa jest realizacja kursów / szkoleń zawodowych.

Na uwadze należy mieć, że wdrożenie aktywizacji zawodowej odbywa się wyłącznie przez podmioty wyspecjalizowane w zakresie aktywizacji zawodowej.
Do podmiotów wyspecjalizowanych w zakresie aktywizacji zawodowej zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zalicza się:
  • publiczne służby zatrudnienia
  • Ochotnicze Hufce Pracy
  •  agencje zatrudnienia
  • instytucje szkoleniowe
  • instytucje dialogu społecznego
  • instytucje partnerstwa lokalnego.
Grupą docelową w naborze są mieszkańcy gminy, w której powstaje CUS. W związku z tym nie ma potrzeby stosowania rozszerzonych zasad rekrutacji w projekcie. Beneficjent ma potwierdzić jedynie, że osoba jest mieszkańcem danej gminy. Zgodnie z ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centra usług społecznych, za rozpoznanie indywidualnych potrzeb osoby zainteresowanej skorzystaniem z usług CUS odpowiedzialny jest koordynator indywidualnych planów usług społecznych (KIPUS).
Zatem udział pracowników socjalnych w procesie rekrutacji i potwierdzania spełnienia kryterium kwalifikowalności grupy nie jest celowe, a zatem nie ma uzasadnienia do rozliczania ich wynagrodzenie w kosztach bezpośrednich projektu.
Przekształcenie OPS w CUS ma nastąpić zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych.

Ponadto zgodnie ze specyficznym kryterium merytorycznym nr 3,  w projekcie muszą być realizowane 3 usługi z niżej wskazanego zakresu w oparciu o lokalną diagnozę potrzeb:
  • usług wspierania rodziny i pieczy zastępczej,
  • usług wspierających osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze, osoby w kryzysie bezdomności, dotknięte wykluczeniem z dostępu do mieszkań lub zagrożonych bezdomnością,
  • aktywizacji zawodowej,
  • usług w mieszkaniach wspomaganych i treningowych,
  • reintegracji społeczno-zawodowej,
  • usług zdrowotnych i opiekuńczych,
  • usług wspierających opiekunów faktycznych.
Samo utworzenie klubu seniora w ramach projektu nie spełni ww. kryterium.
Tak. Możliwe będzie posługiwanie się danymi statystycznymi za rok 2023. Na uwadze jednak należy mieć, że utworzenie CUS powinno wynikać z diagnozy potrzeb i potencjału danej gminy. Zgodnie z zapisami Regulaminu naboru w ciągu 6 miesięcy od podpisania umowy o dofinansowanie projektu, Beneficjent będzie zobowiązany do przedstawienia uchwały rady gminy o utworzeniu CUS. W przypadku nie utworzenia CUS, wszystkie wydatki zostaną uznane za niekwalifikowane.
Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów koszty bezpośrednie muszą być rozliczane po rzeczywiście poniesionych wydatkach bez konieczności planowania budżetu w oparciu o kamienie milowe.
W ramach budżetu projektu możliwe jest uwzględnienie kosztów związanych z zatrudnieniem koordynatora indywidualnych planów usług społecznych, organizatora społeczności lokalnej i organizatora usług społecznych.
Nie. Biorąc pod uwagę zakres obowiązków jakie zgodnie z ustawą spoczywają na organizatorze pomocy społecznej, kosztów związanych z wynagrodzeniem osoby na tym stanowisku nie można zaplanować w ramach kosztów bezpośrednich projektu.
W ramach projektu można zaplanować wsparcie towarzyszące takie jak: usług złotej rączki, usługi transportu indywidualnego, usługi dowożenia posiłków. Natomiast program FEŁ2027 nie przewiduje możliwości likwidowania barier architektonicznych w miejscu zamieszkania uczestników projektu.
Zgodnie ze specyficznym kryterium merytorycznym nr 7, 30% środków zaplanowanych na finansowanie usług musi zostać przeznaczona na zlecenie usług organizacjom pozarządowym lub podmiotom ekonomii społecznej. Do limitu tego wliczane są wszystkie koszty związane z realizacją usług społecznych i zdrowotnych, których bezpośrednimi odbiorcami są mieszkańcy gminy. Zatem jeżeli do świadczenia danej usługi konieczne jest poniesienie nakładów na adaptację i wyposażenie pomieszczeń np. klubu seniora i zadanie to zostanie zlecone organizacji pozarządowej lub podmiotowi ekonomii społecznej, to wydatki na ten cel można zaliczyć do limitu 30%, o którym mowa w kryterium. Natomiast koszty związane z pracami adaptacyjnymi siedziby CUS oraz doposażeniem są związane z funkcjonowaniem instytucji i nie będą zaliczone do spełnienia tego kryterium.
Tak. Jedną z usług opiekuńczych może być utworzenie / wsparcie w ramach nowych miejsc w Klubie Seniora.
Projekt ma być realizowany zgodnie z ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych. Jeżeli ustawa mówi, że do CUS mają zostać przekazane wszystkie zadania, w tym usługi społeczne, realizowane dotychczas przez OPS oraz wybrane i nierealizowane przez OPS do dnia utworzenia CUS z co najmniej dwóch zakresów wskazanych w art. 2 ust.1 ww. ustawy oznacza to, że należy przekazać działania z dwóch zakresów, a nie jednego. Poza tym projekt musi być zgodny z warunkami naboru określonymi w Regulaminie. W tym kontekście dotyczy to zwłaszcza konieczności realizacji 3 usług określonych w specyficznym kryterium merytorycznym nr 3.
W ramach kosztów pośrednich możliwe jest finansowanie bieżących kosztów utrzymania CUS tj. prąd, woda.
W ramach kosztów pośrednich możliwe jest finansowanie wynagrodzenia dyrektora CUS.
Tak. W ramach projektu można zaplanować zadania i wydatki związane ze szkoleniem kadry CUS zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie szkoleń dla pracowników centrum usług społecznych.
Celem niniejszego pytania jest rozwianie wątpliwości, który budzi powyższy zapis, ponieważ w opinii potencjalnych Wnioskodawców sytuacja wygląda następująco: Wnioskodawca składa wniosek w ramach naboru 7.9 Usługi społeczne i zdrowotne nr FELD.07.09-IP.01-003/24, uzyskuje dofinansowanie na utworzenie CUSu. Po prawidłowej realizacji projektu, Wnioskodawca wchodzi w okres trwałości projektu i w tym czasie, zgodnie z powyższym zapisem, nie ma możliwości ubiegania się o dofinansowania w ramach żadnych naborów finansowanych ze środków EFS+ na realizację usług społecznych oraz kontynuacje działalności CUS w zakresie bieżącego funkcjonowania, nawet przy założeniu, że zakres planowanego wsparcia w ramach usług społecznych będzie inny niż w zrealizowanym projekcie, a co za tym idzie nie dojdzie do podwójnego finasowania oraz zastąpienia środków własnych środkami unijnymi. W opisywanym przykładzie bieżące funkcjonowanie rozumiane jest jako m.in. zapewnienie usług opiekunach/specjalistycznych osobom potrzebującym wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Proszę zatem o doprecyzowywanie jak w powyższym kryterium rozumiana jest definicja bieżącego funkcjonowania CUS.

Jeśli jest tak jak przedstawiono powyżej, tj. bieżące funkcjonowanie rozumiane jest jako świadczenie usług społecznych, zapis kryterium specyficznego dostępu nr 7 stoi w sprzeczności do zapisu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027, Sekcja 4.3.4 Centra Usług Społecznych, pkt. 7, stanowiącego, że IZ RP zapewnia, że w przypadku wsparcia CUS utworzonych w PO WER nie nastąpi podwójne finansowanie wydatków. Wsparcie usług świadczonych przez te CUS może dotyczyć wyłącznie dofinansowania kosztów związanych ze świadczeniem tych usług (w tym kosztów świadczenia usług oraz wynagrodzeń zespołu do spraw organizowania usług społecznych i stanowiska organizatora społeczności lokalnej wskazanych w art. 23 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych) i nie obejmuje finansowania wydatków związanych w bieżącym funkcjonowaniem danego CUS (np. wynajem pomieszczeń biurowych, księgowość).

Z powyższego możemy wnioskować, że prawidłowym rozumieniem bieżącego funkcjonowania są koszty administracyjno-eksploatacyjne, do których nie kwalifikuje się wsparcie jakie można uzyskać korzystając z finansowania ze środków EFS+ (z wyłączeniem działań, które mogą być finansowane z kosztów pośrednich).

Proszę zatem o potwierdzenie, że w związku z zapisem z wytycznych Wnioskodawca składający wniosek w naborze 7.9 Usługi społeczne i zdrowotne nr FELD.07.09-IP.01-003/24 po jego prawidłowej realizacji, a w okresie trwałości, będzie miał możliwość ubiegania się o dofinasowanie w zakresie usług społecznych świadczonych przez CUS.
_____________

Zgodnie z definicją przedstawioną w specyficznym kryterium merytorycznym nr 10, trwałość oznacza kontynuację działania CUS i utrzymanie oferty jego usług. W okresie trwałości finansowanie utrzymania zatrudnienia w CUS, wymaganego ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, spoczywać będzie na gminie. Również ze środków JST będą musiały zostać pokryte bieżące koszty utrzymania CUS np. związane z mediami. Beneficjent będzie mógł ubiegać się o środki z EFS+ w ramach naborów organizowanych na realizację usług społecznych i zdrowotnych (z wyłączeniem naborów na tworzenie i funkcjonowanie CUS). Jednakże projekt będzie musiał dotyczyć wsparcia bezpośrednio realizowanego na rzecz grup docelowych określonych w danym naborze.