Psycholog sportu to osoba, która posiada wiedzę z zakresu psychologii sportu i prowadzi praktykę polegającą na diagnozowaniu i planowaniu programu psychologicznego działania oraz przeprowadzaniu zajęć z zakresu mentalnego treningu osób uprawiających amatorsko lub zawodowo różne dyscypliny sportowe w celu osiągania przez nich lepszych wyników sportowych oraz ich rozwoju osobistego.
Zadania zawodowe:
Psycholog sportu pracuje zarówno w kierunku wzmocnienia psychicznego zawodnika, jak również wypracowania najlepszych rozwiązań, które zawodnik może zastosować w konkretnej sytuacji.
W pracy wykorzystuje wiedzę związaną z powstawaniem i przebiegiem procesów psychicznych, świadomością, stanami emocjonalnymi i cechami psychicznymi człowieka.
Psycholog sportu pomaga sportowcom opanować stres, utrzymać koncentrację na celu, a także wypracować zachowania, które mogą być przydatne w trudnych momentach rywalizacji. Pomaga również zmobilizować się po przegranej.
Wspiera zawodników w utrzymywaniu odpowiedniego poziomu motywacji, zwiększaniu pewność siebie, zarządzaniu sobą w czasie czy przyjmowaniu odpowiedzialności za sukcesy i porażki W przypadku sportów zespołowych może pracować nad współpracą członków drużyny.
Psycholog sportu jest często członkiem sztabu szkoleniowego i współpracuje z trenerami.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie:
W psychologii sportu może specjalizować się osoba, która ukończyła studia psychologiczne (jednolite, 5-letnie studia magisterskie). Polskie Towarzystwo Psychologiczne (PTP) ma własną procedurę certyfikowania psychologów sportu, ale posiadanie tego certyfikatu nie jest warunkiem koniecznym by podjąć pracę w tym zawodzie. Certyfikacja ma służyć profesjonalnemu rozwojowi środowiska psychologów sportu, a także być gwarancją wysokich kompetencji zawodowych.O uzyskanie certyfikatu psychologa sportu w PTP mogą ubiegać się kandydaci, którzy spełniają następujące warunki:
- posiadają wykształcenie wyższe w stopniu magistra psychologii,
- odbyli studia podyplomowe z psychologii sportu prowadzone przez wyższą uczelnię prowadzącą kierunek "psychologia" lub szkolenia w zakresie psychologii sportu zgodnych ze standardami Ogólnopolskiej Sekcji Psychologii Sportu Polskiego Towarzystwa Psychologicznego lub Zespołu ds. Psychologii Komisji Medycznej Polskiego Komitetu Olimpijskiego,
- systematycznie superwizują (poddają ocenie) swoją pracę u certyfikowanych superwizorów sportu PTP,
- posiadają umiejętność samodzielnego diagnozowania oraz zaplanowania i prowadzenia praktyki z zakresu poradnictwa konsultacji i pomocy psychologicznej w sporcie,
- przynależą do Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Warunki ubiegania się o poszczególne rodzaje certyfikatów są udostępniane przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne na stronie: www.ptp.org.pl
Wymagania psychofizyczne:
Do wykonywania tego zawodu konieczne jest posiadanie odpowiednio ukształtowanej i dojrzałej osobowości oraz wyznawanie pozytywnych wartości. Psycholog sportu powinien umieć szanować odrębność każdego człowieka, jego poczucie godności i potrafić dochować tajemnicy swojego klienta.
Niezbędnymi cechami w tym zawodzie są empatia i wrażliwość na problemy drugiego człowieka.
Konieczna jest umiejętność komunikowania się, rozumienia i słuchania innych ludzi. Ważna jest również umiejętność jasnego wypowiadania się w mowie i piśmie. Praca ta wymaga koncentracji i podzielności uwagi, dobrej pamięci i spostrzegawczości. Niezbędna w tym zawodzie jest również umiejętność wyciągania wniosków, szybkiego podejmowania trafnych decyzji, elastyczność i twórcze myślenie. Dobrze, jeśli przedstawiciel tego zawodu również interesuje się sportem i ma lub miał doświadczenia związane z jego uprawianiem.
Przeciwwskazania do wykonywania zawodu:
Zawód pod względem obciążenia fizycznego należy do prac bardzo lekkich. Zdecydowanie większe są obciążenia psychiczne i dlatego ważne jest, aby osoby wykonujące ten zawód nie posiadały zaburzeń układu nerwowego i zaburzeń emocjonalnych. W zawodzie psychologa sportu mogą pracować osoby niepełnosprawne z dysfunkcją kończyn dolnych i poruszające się na wózkach inwalidzkich. Przeszkodę w wykonywaniu tego zawodu stanowią zaburzenia psychiczne, upośledzenia słuchu, wzroku, mowy, kończyn górnych.
Możliwości i szanse zatrudnienia:
Istnieje wiele możliwości zatrudnienia dla psychologów sportu. Są to np.: kluby sportowe, zrzeszenia i stowarzyszenia sportowe, firmy zajmujące się marketingiem sportowym, ośrodki rekreacyjne, ośrodki sportowe, ośrodki lecznicze, ośrodki rehabilitacyjne, ośrodki odnowy biologicznej, instytucje ukierunkowane na podtrzymanie i poprawę zdrowia. Wielu psychologów sportu prowadzi własną działalność gospodarczą oferując swoje usługi np. klubom sportowym czy indywidualnie zawodnikom, sportowcom. Wielu z nich prowadzi również szkolenia biznesowe związane z wyznaczaniem i osiąganiem celów, treningiem mentalnym.
Szkoły:
Akademia Wychowania Fizycznego
Józefa Piłsudskiego w Warszawie
Centrum Kształcenia Podyplomowego
ul. Marymoncka 34, 00-968 Warszawa 45
tel. 22 834 56 16, 834 04 31 wew. 436
email: studiapodyplom@awf.edu.pl
www.awf.edu.pl
Uniwersytet Gdański
Wydział Nauk Społecznych
ul. Bażyńskiego 4
80-952 Gdańsk
tel. 58 523 43 24
email: psydbu@ug.edu.pl
www.wns.ug.edu.pl
Akademia Wychowania Fizycznego
im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
Centrum Doskonalenia Kadr i Szkolenia
ul. Królowej Jadwigi 27/39, 61-871 Poznań
tel. 515 175 258
email: cdks@awf.poznan.pl
www.awf.poznan.pl/cdks
SWPS Uniwersytet Humanistyczno-Społeczny
ul. Polna 16/20, 81-745 Sopot
tel. 58 721 46 46
email: dziekanat.sopot@swps.edu.pl
www.swps.edu.pl
Inne:
Polskie Towarzystwo Psychologiczne
ul. Stawki 5/7 00-183 Warszawa
tel. 22 831 13 68
email: ptp@psych.uw.edu.pl
www.ptp.org.pl
Dane kontaktowe:
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W ŁODZI
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Łodzi
ul. Wólczańska 49, 90 - 608 Łódź,
tel. 42 663 02 55
e-mail: centrum@wup.lodz.pl