Nauczyciel niedostosowanych społecznie (pedagog resocjalizacji, socjoterapeuta) udziela pomocy dzieciom i młodzieży z zaburzeniami w funkcjonowaniu społecznym, zaniedbanych wychowawczo, z rodzin patologicznych. Prowadzi grupową terapię udzielając wsparcia w przełamywaniu problemów rozwojowych i egzystencjalnych w szkołach i w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Zadania zawodowe:
- diagnozowanie środowisk dzieci i młodzieży niedostosowanej społecznie oraz obszarów zagrożeń, ich przebiegu i form występowania oraz możliwości interwencji kryzysowych,
- planowanie tematyki zajęć terapeutycznych oraz stosowanych metod w zależności od wieku i preferencji uczestników dotyczących np. rodziny, przyjaźni, miłości, czasu wolnego, własnych aspiracji i potrzeb, ulubionych zabaw itp.,
- udzielanie pomocy i wsparcia dzieciom i młodzieży z trudnościami w nauce i w kontaktach z rówieśnikami, z zachowaniami agresywnymi i przestępczymi oraz zaburzeniami emocjonalnymi i uzależnieniami,
- prowadzenie grupowych zajęć i warsztatów terapeutycznych w formie różnorodnych ćwiczeń, zabaw i gier, w trakcie których następuje wyładowanie frustracji, odreagowanie stresów i napięć,
- organizowanie aktywności i działań twórczych z zakresu arteterapii dających akceptację i wyrozumiałość na niepowodzenia,
- stwarzanie wychowankom sytuacji umożliwiających zmianę własnego wizerunku, zdobycie umiejętności w komunikowaniu się z innymi itp.,
- stosowanie różnych metod socjoterapii: praca w kole, burza mózgów, zajęcia plastyczne, psychodrama, pantomima, techniki kształtujące wyobraźnię itp.,
- ewaluacja oddziaływań pedagogicznych podejmowanych wobec grupy dzieci i młodzieży niedostosowanej społecznie,
- podejmowanie działań na rzecz rodzin dzieci niedostosowanych społecznie: motywowanie rodziców do współpracy i korzystania z pomocy
w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, wspólne poszukiwanie satysfakcji z rodzicielstwa,
- współpraca z rodzicami, opiekunami i wychowawcami uczestników zajęć socjoterapeutycznych, z lekarzami i psychologami, z ośrodkami pomocy społecznej oraz z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi,
- dbałość o bezpieczeństwo psychofizyczne uczestników zajęć, zachowanie tajemnicy grupowej oraz zapewnienie regularności spotkań,
- organizowanie konferencji i sesji warsztatowy przygotowujących pedagogów do pracy z dziećmi i młodzieżą, która wymaga szczególnego wsparcia wychowawczego.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie:
Nauczyciel niedostosowanych społecznie musi posiadać wykształcenie wyższe pedagogiczne ze specjalizacją uprawniającą go do pracy w określonej placówce kształcenia i wychowania specjalnego. Ponadto od osób wykonujących ten zawód pracodawcy z reguły oczekują: udokumentowanego doświadczenia w pracy z dziećmi i młodzieżą, posiadania certyfikatów i świadectw potwierdzających ukończenie studiów podyplomowych lub dodatkowych kursów specjalizacyjnych np. z zakresu pedagogiki leczniczej, pedagogiki terapeutycznej, oligofrenopedagogiki, surdopedagogiki, tyflopedagogiki, posiadania certyfikatów i świadectw potwierdzających udział w szkoleniach i konferencjach z zakresu pedagogiki ogólnej i specjalnej, certyfikatów poświadczających odbycie zajęć z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego dla nauczycieli / pedagogów szkolnych. Z biegiem czasu wykształcił się system oświaty, w którym rola nauczyciela została bardzo precyzyjnie określona w przepisach prawnych. 1 września 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 26 lipca 2018 roku w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. z 2018 r., poz. 1574).
Wymagania psychofizyczne:
Nauczyciel niedostosowanych społecznie powinien być otwarty, empatyczny, charakteryzować się umiejętnością nawiązywania kontaktów i słuchania, cierpliwością, zdolnością koncentracji uwagi, a także podzielnością uwagi i dobrą pamięcią. Musi być osobą tolerancyjną, o dużej dozie obiektywizmu. Praca wiąże się z dużą odpowiedzialnością społeczno-moralną, powinien więc cechować się dojrzałością emocjonalną, samokontrolą oraz empatią i umiejętnością słuchania. Jest zobowiązany do przestrzegania tajemnicy zawodowej. Nauczyciel tej specjalności powinien pamiętać o poszanowaniu autonomii każdego człowieka i jego prawie do decydowania o sobie, nie może wykorzystywać posiadanej wiedzy do manipulowania innymi osobami.
Przeciwwskazania do wykonywania zawodu:
Czynnikiem utrudniającym pracę w zawodzie nauczyciela niedostosowanych społecznie są wady i dysfunkcje narządu wzroku niedające się skorygować szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi, a także wady narządu słuchu, które nie mogą być skorygowane aparatem słuchowym w przypadku co najmniej jednego ucha, tak aby możliwa była komunikacja werbalna. Przeciwwskazaniem są choroby psychiczne, nosicielstwo chorób zakaźnych oraz choroby pasożytnicze. Utrudnieniami mogą być również schorzenia strun głosowych, niska ekspresja werbalna i wady wymowy.
Możliwości i szanse zatrudnienia:
Nauczyciel niedostosowanych społecznie może szukać zatrudnienia w organizacjach samorządowych, placówkach oświatowych oraz pozarządowych. Zazwyczaj są to: przedszkola specjalne, szkoły specjalne, przedszkola i szkoły realizujące edukację włączającą, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, szkoły specjalne przysposabiające do pracy.
Szkoły:
Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Kierunek: pedagogika specjalna
ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa
tel. 22 589 36 00
e-mail: aps@aps.edu.pl
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Kierunek pedagogika specjalna
ul. Sterlinga 26, 90-212 Łódź
tel. 42 631 58 00
e-mail: rekrutacja@ahe.lodz.pl
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Wydział Psychologii i Nauk Humanistycznych
Kierunek: pedagogika resocjalizacyjna
ul. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego 1, 30-705 Kraków
tel. 12 252 44 04
e-mail: rekrutacja@afm.edu.pl
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Wydział Pedagogiki
Kierunek: pedagogika resocjalizacyjna
ul. Jana Karola Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz
tel. 52 34 19 308
e-mail: wydzialpedagogiki@ukw.edu.pl
Dane kontaktowe:
WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W ŁODZI
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Łodzi
Oddział w Piotrkowie Trybunalskim
ul. Wojska Polskiego 2, 97-300 Piotrków Trybunalski
tel. 44 649 60 87, 44 647 74 01
e-mail: cizpt@wup.lodz.pl
Ulotka w wersji do wydruku dostępna w załączniku poniżej.